رازهای ارتباطی والدین با فرزندان نوجوان بر اساس مدل DISC
- partedu

- May 9
- 4 min read
Updated: Jul 21

دوران نوجوانی، مرحلهای حساس و پُرچالش در زندگی فرزندان است؛ دورانی که پر از تغییرات جسمی، احساسی و هویتی است. در این مرحله، نوجوانان با چالشهای متعددی مواجه میشوند که شامل جستجوی هویت، ایجاد روابط اجتماعی و تجربه احساسات جدید میشود. این تغییرات میتواند بر روابط والدین و فرزندان تأثیرگذار باشد و بهراحتی منجر به تنش یا فاصله شود. یکی از ابزارهای قدرتمند برای بهبود این رابطه، مدل رفتارشناسی DISC است. این مدل، افراد را به چهار تیپ اصلی رفتاری تقسیم میکند: غالب (D)، تأثیرگذار (I)، ثباتطلب (S) و تحلیلگر (C). درک این الگوها و انطباق سبک ارتباطی والدین با آنها، میتواند کلید طلایی در ارتباط موفق با نوجوانان باشد و به والدین کمک کند تا با چالشهای این دوران بهطور مؤثری روبهرو شوند.
شناخت الگوهای رفتاری DISC در نوجوانان
نوجوان D (مقتدر):
این نوجوانان معمولاً مستقل، مصمم و هدفمحور هستند. آنها تمایل دارند تا خود تصمیمگیرنده باشند و از چالشها استقبال میکنند. این نوع از نوجوانان معمولاً از کنترل بیشازحد والدین و محدودیتهای غیرمنطقی فراریاند و به دنبال فضایی برای ابراز قدرت و تصمیمگیری شخصی هستند.
نیاز ارتباطی: این نوجوانان نیاز دارند که به استقلال آنها احترام گذاشته شود، گزینههای مختلف برای انتخاب در اختیارشان قرار گیرد و گفتگوهای چالشی و سازنده با آنها صورت گیرد.
راهکار برای والدین: به جای دستور دادن و تحمیل نظر خود، فرصت تصمیمگیری به آنها بدهید و از گفتگوی هدفمحور بهره بگیرید تا بتوانید به آنها کمک کنید تا به توانمندیهای خود پی ببرند.
نوجوان I (تأثیرگذار):
این گروه از نوجوانان بسیار پرانرژی، اجتماعی و خوشصحبت هستند. آنها از تأیید گرفتن و دیده شدن لذت میبرند و معمولاً در جمعها فعالاند. این نوجوانان به دنبال ارتباطات عاطفی و اجتماعی قوی هستند و از تعاملات مثبت و دوستانه بهره میبرند.
نیاز ارتباطی: این نوجوانان نیاز به توجه و گوش دادن با اشتیاق دارند و تشویقهای پیدرپی میتواند به آنها انگیزه بیشتری بدهد.
راهکار برای والدین: زمانهایی را صرف گفتوگوی بدون قضاوت کنید، دستاوردهای کوچک او را تحسین کنید و او را در تصمیمات خانوادگی مشارکت دهید تا احساس ارزشمندی کند.
نوجوان S (ثباتطلب):
این نوجوانان معمولاً آرام، وفادار و اهل هماهنگی هستند. آنها از تغییر ناگهانی بیزارند و به محیطی امن و پایدار نیاز دارند. این نوع از نوجوانان در برابر تغییرات سریع و ناگهانی ممکن است واکنش منفی نشان دهند و به دنبال ثبات و امنیت در روابط خود هستند.
نیاز ارتباطی: حمایت عاطفی، صبوری و گفتوگوهای آرام و همدلانه از نیازهای اساسی این نوجوانان است.
راهکار برای والدین: تغییرات را با اطلاع قبلی ایجاد کنید، فضایی امن برای ابراز احساسات فراهم کنید و به حرفهای آرام او گوش دهید تا او احساس کند که مورد حمایت قرار دارد.
نوجوان C (تحلیلگر):
این نوجوانان معمولاً دقیق، محتاط و علاقهمند به نظم و اطلاعات هستند. آنها اغلب با منطق تصمیم میگیرند و از احساسات سطحی دوری میکنند. این نوع از نوجوانان به دنبال شفافیت و وضوح در اطلاعات و تصمیمات هستند و ممکن است در مواجهه با احساسات دیگران دچار سردرگمی شوند.
نیاز ارتباطی: این نوجوانان به منطق، وضوح و احترام به حریم شخصی خود نیاز دارند.
راهکار برای والدین: از صحبتهای مبهم پرهیز کنید، دلایل تصمیمات خود را بهوضوح توضیح دهید و برای سؤالات زیاد او، صبور باشید تا او بتواند به درک بهتری از مسائل برسد.
چرا انطباق والدین با سبک رفتاری نوجوان مهم است؟
والدینی که تنها با تیپ رفتاری خود ارتباط برقرار میکنند، اغلب دچار سوءتفاهم یا تعارض با فرزندشان میشوند. مدل DISC به ما یاد میدهد که هر نوجوان، زبان ارتباطی خاص خود را دارد. اگر والدین با این زبان صحبت کنند، نوجوان نه تنها گوش میدهد، بلکه اعتماد میکند و ارتباط عمیقتری شکل میگیرد. این انطباق میتواند به ایجاد فضایی مثبت و سازنده منجر شود که در آن نوجوان احساس امنیت و ارزشمندی کند.
چند اصل طلایی برای ارتباط مؤثر با هر چهار تیپ:
• شنیدن فعال: فراتر از شنیدن کلمات، احساس پشت آنها را نیز درک کنید و به نیازهای عاطفی فرزند خود توجه کنید.
• تنظیم لحن و زبان بدن: برای نوجوان D قاطع و محکم، برای I شاد و مثبت، برای S آرام و همدل و برای C منطقی و دقیق باشید تا هر کدام احساس کنند که درک میشوند.
• پرهیز از برچسبزنی: به جای گفتن «تو لجبازی»، بگویید «میفهمم که استقلال برایت مهم است و من به آن احترام میگذارم.» این نوع بیان میتواند به کاهش تنش کمک کند.
• دادن بازخورد به سبک مورد علاقه نوجوان: بازخورد برای I باید مثبت و پرشور، برای C دقیق و سازنده، برای D کوتاه و کاربردی، و برای S همراه با حمایت و همدلی باشد تا نوجوانان احساس کنند که درک و حمایت میشوند.
ارتباط با نوجوانان، هنری آموختنی است که نیاز به تمرین و توجه دارد. مدل DISC به والدین این امکان را میدهد که فرزند خود را بهتر بشناسند و از شیوهای آگاهانه، منعطف و محترمانه برای ارتباط با او بهره بگیرند. در نتیجه، به جای تعارض، گفتوگو و به جای دوری، نزدیکی عاطفی شکل میگیرد—و این دقیقاً همان چیزی است که هر نوجوان در مسیر رشد خود به آن نیاز دارد. این ارتباط مؤثر میتواند به نوجوانان کمک کند تا در زندگی خود با اعتماد به نفس بیشتری پیش بروند و روابط سالمتری با دیگران برقرار کنند.




Comments